دین و نظریه های تأثیر رسانه؛ کنکاشی در متون موثق اسلامی و نظریه های رسانه ای

نویسندگان

امیرعبدالرضا سپنجی

حسینعلی افخمی

چکیده

ازآنجاکه برای مقولۀ ارتباطات از دیدگاه فرایندی، تأثیر و اثرگذاری موضوعیت می یابد، در این مقاله قصد بر آن است که نظریه های تأثیر رسانه های همگانی و سیر تغییر و تحولات این نظریه ها، انواع و نحوۀ تأثیر بر مخاطبان از طریق رسانه ها بررسی شود. درعین حال، با عنایت به محتوای متون موثق اسلامی، شامل قرآن و احادیث معتبر که از جانب پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصوم(ع) روایت شده است، در خصوص موضوع تأثیر و اثرگذاری مثبت بر مخاطبان نیز در این مقاله بحث خواهد شد. در حوزۀ مطالعات رسانه ای، پژوهش ها و مباحث مختلفی در مورد تأثیرات کلی رسانه های همگانی بر نگرش، تصورات و رفتار مخاطبان، همچنین عمق و شدت این تأثیرات مطرح شده است که گسترۀ زمانی حدوداً هشتادساله ای را شامل می شود. لازم به ذکر است که تقریباً تمام مطالعات مربوط به تأثیر رسانه ها، تأثیر رسانه را مفروض می دانند، اما در خصوص شدت و قدرت این اثرگذاری، توافق کلی وجود ندارد. از دیدگاه عقل سلیم، رسانه های همگانی در حوزۀ اخلاق، اعتقادات و رفتار، دارای برخی تأثیرات اند. سیر تاریخی توجه به مقولۀ تأثیر رسانه ای از اوایل قرن بیستم و با اعتقاد به تأثیر قدرتمند رسانه ها (نظریۀ تزریقی) آغاز می شود، سپس به مرحلۀ اعتقاد به تأثیر محدود رسانه ها می رسیم. ضمن آنکه نظریۀ دومرحله ای رسانه ها نیز در همین ایام مطرح می شود. درعین حال، در دهه های 1950 و 1960م. مجدداً نظریۀ تأثیر قدرتمند رسانه ها طرح می گردد. پس از این مراحل، نظریۀ کاشت گربنر، نظریه های مک لوهان در حوزۀ تأثیر رسانه ها، نظریۀ تجربۀ تأثیرهای ترکیبی، مارپیچ سکوت و… در حوزۀ تأثیر رسانه ای مطرح شده اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

دین و نظریه های تأثیر رسانه؛ کنکاشی در متون موثق اسلامی و نظریه های رسانه ای

ازآنجاکه برای مقولۀ ارتباطات از دیدگاه فرایندی، تأثیر و اثرگذاری موضوعیت می یابد، در این مقاله قصد بر آن است که نظریه های تأثیر رسانه های همگانی و سیر تغییر و تحولات این نظریه ها، انواع و نحوۀ تأثیر بر مخاطبان از طریق رسانه ها بررسی شود. درعین حال، با عنایت به محتوای متون موثق اسلامی، شامل قرآن و احادیث معتبر که از جانب پیامبر اکرم(ص) و ائمه معصوم(ع) روایت شده است، در خصوص موضوع تأثیر و اثرگذار...

متن کامل

نظریه فطرت، نظریه رسانه طراز انقلاب اسلامی

نظریه‌ها ارکان اساسی علوم را تشکیل می‌دهند؛ چراکه بیشتر تفسیرها و تحلیل‌ها از پدیده‌های طبیعی و اجتماعی، در قالب نظریه‌‌ها صورت می‌گیرند. پژوهش حاضر با توجه به نقش نظریه در علوم، درصدد است تا با توجه به ویژگی‌های انقلاب اسلامی ایران که انقلابی برگرفته از مکتب اسلام و اندیشه‌های دینی امام خمینی (ره) است، ضمن بیان ضرورت‌های نظریه‌پردازی بومی برای رسانه‌ها در جمهوری اسلامی ایران، نظریه رسا...

متن کامل

نظریه کلامی رسانه

امروزه داشتن رسانه‌ای در چهارچوب دین یکی از دغدغه‌های مهم متفکران حوزه رسانه است. از سوی دیگر رسانه امری پیچیده است؛ زیرا ابعاد و لایه‌های کاملاً مستحدثه در رسانه وجود دارد که با داشتن یک ذهنیت سطحی و هنجاری صرف از دین نمی‌توان به نظریه‌ای دینی مطلوب شارع در این عرصه دست یافت و از جهتی نداشتن نظریه کلامی نسبت به رسانه باعث می‌شود پرداختن به فقه رسانه، به امری سطحی و سلیقه‌ای تبدیل شود؛ بنابراین ...

متن کامل

نظریه فطرت، نظریه رسانه طراز انقلاب اسلامی

نظریه ها ارکان اساسی علوم را تشکیل می دهند؛ چراکه بیشتر تفسیرها و تحلیل ها از پدیده های طبیعی و اجتماعی، در قالب نظریه ها صورت می گیرند. پژوهش حاضر با توجه به نقش نظریه در علوم، درصدد است تا با توجه به ویژگی های انقلاب اسلامی ایران که انقلابی برگرفته از مکتب اسلام و اندیشه های دینی امام خمینی (ره) است، ضمن بیان ضرورت های نظریه پردازی بومی برای رسانه ها در جمهوری اسلامی ایران، نظریه رسانه طراز ا...

متن کامل

مخاطبان منفعل یا افراد گزینشگر آن سوی رسانه ها؟ کنکاشی تطبیقی در متون و نظریه های ارتباطی

مقاله حاضر به بررسی و شناخت ویژگی ها و ماهیت عمومی «افراد آن سوی رسانه ها» می پردازد و آن را در کشورهای درحال توسعه با اصطلاح «مخاطب پنداری» توصیف می کند. در مقدمه این مقاله به این نکته اشاره شده که هرچه تصویر ذهنی سیاست گذاران و مدیران عرصه های رسانه ای در کشورهای درحال توسعه با واقعیت های موجود در این عرصه فاصله داشته باشد، پیامدهایی از قبیل دور شدن مخاطبان از محتواهای رسانه های بومی و مورد ت...

متن کامل

بررسی کارکرد نظریه مسئولیت اجتماعی و رسانه

نظریه­ی مسئولیت اجتماعی شکل‌گیری خود را مرهون یک اقدام، کمیسیون آزادی مطبوعات آمریکا می­داند. این نظریه، مفهومی فراتر از قانون است و به نقشی مربوط می­شود که سازمان­ها در بهتر شدن جامعه انجام   می­دهند. رسانه­ها امروز تا حدی به تار و پود جامعه مبدل شده و تعاملات دیگر نهادها را هماهنگ می­کنند و بعنوان یک نهاد مسئولیت­پذیر و تا حدی مسئولیت­ساز در رشد اجتماعی مؤثر می­باشند. علاوه بر این رسانه­ها با...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
دین و ارتباطات

ناشر: دانشگاه امام صادق (ع)

ISSN

دوره 15

شماره 33 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023